kürdistan bayrağı ne demek?

Kürdistan bayrağı (, ya da Ala Rengîn)¹²³, Kürdistan⁴'ı temsil eden bayrak. Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin resmi bayrağı olarak kanunlaşmıştır. Kürtler tarafından ulusal bayrak kabul edilmektedir.

20.yüzyılda birçok bağımsızlıkçı Kürt örgütü tarafından Kürtlerin ulusal bayrağı olarak kabul edilen bayrak, ilk olarak Teşkilat-ı İçtimaiye Cemiyeti tarafından kabul edilmiştir. Mahabad Cumhuriyeti kurucu cumhurbaşkanı Kadı Muhammed tarafından Mustafa Barzani'ye emanet edilen bayrak 1992 yılında Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin resmi bayrağı olarak günümüze kadar gelmiştir.⁵

Kürt ulusal renklerinden oluşmaktadır. Arka planda, birbirine paralel ve eşit olarak sırasıyla kırmızı, beyaz ve yeşil üç renk şeridi, bunların odağında koyu sarımsı renkle toplam 21 saçaklı Kürt güneşi (Rojê Kurdî) bulunmaktadır. 21 sayısı hürmet edilen bir sayıdır, kadim ve yerli Kürt dini olan Yezdanizmde ve onun modern dallarında "yeniden doğuşu/dirilişi" simgeler.⁶⁷⁸

Tarih

Bayrak ilk olarak 1920 yılında kurulan Teşkilat-ı İçtimaiye Cemiyeti tarafından renk ve şekli kabul edilerek millî bayrak olarak ilan edildi.⁹ Ekrem Cemilpaşa Doza Kürdistan isimli eserinde buna ilişkin olarak şu bilgiyi aktarır: "Teşkilati ictimaiye cemiyeti uzunlama olarak üç renkten müteşekkil yukarıda kırmızı ortada beyaz üzerinde güneş ve altta yeşil renkli Kürt bayrağının renk ve şeklini tespit ederek milli bayrak olduğunu ilan etti."¹⁰

Gottfried Müller "Yanan Doğu" adlı kitabında günümüzdeki Kürdistan bayrağını büyük Kürt milliyetçisi Remzi Nafi ile 1943 yılında Berlin'de hazırladıklarını şu sözlerle belirtmiştir:¹¹

Kürt gazeteci ve Kürt milliyetçisi yazar Musa Anter Hatıralarım 1-2 isimli eserinde 1948 yılında arkadaşları ile beraber İstanbul'da kurdukları gizli bir örgütün yemin töreninde kullanmak üzere bayrak hazırladığını şöyle ifade eder:¹²

Mahabad Kürt Cumhuriyeti'nin kurucusu Kadı Muhammed savunmasında, Albay Rıza Niko Zade çantasından kırmızı, yeşil ve beyaz renkli, üzerinde orak-çekiç şekli olan bir bez parçası çıkararak Kadı Muhammed’e göstererek “bu senin hükümetinin bayrağı değilmiydi” diye sorar ve bayrağa tükürerek ayaklarının altında çiğnemeye başlar. Kadı ona dönerek; ¹³

Kullananlar

Kürdistan bayrağı şuan resmi olarak Kürdistan Bölgesel Yönetimi tarafından bölgesel yönetim bayrağı olarak kullanılmaktadır. Kürdistan bayrağı Kürtlerin çoğunluğu tarafından ulusal bayrak kabul edildiği halde ulusal bayrak olarak kabul etmeyen tek grup PKK yandaşları ve PKK'nın bazı yöneticileridir. PKK, Öcalan yakalandıktan sonra 2003-2004 tarihleri arasında Kürdistan bayrağını kabul edip ulusal bayrak olarak kullanmışsa da sonradan Irak Kürtleri'nin Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ni kurup resmi bayrağını Kürdistan bayrağı ilan etmesiyle birlikte Kürdistan bayrağını reddetmiştir ve 20.yüzyılda Türkiye'de oluşturulan Kürdistan bayrağının Barzani aşiretinin bayrağı olduğunu iddia etmişlerdir. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde iktidar partisi PYD'ye bağlı asayiş güçleri ve PKK'nın gençlik örgütü tarafından zaman zaman Kürdistan bayrakları yakılmıştır. Türkiye'de ise işçi bayramında HDP destekçisi bazı kişiler Kürdistan bayrağı taşıyan başka HDP'lilere saldırmışlardır.¹⁴¹⁵¹⁶¹⁷¹⁸

Abdullah Öcalan Kürdistan bayrağı için şunları söyler;¹⁹

Kürdistan Bayrak Günü

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Parlamentosu 19 Haziran 2009’da aldığı kararla 17 Aralık 1945’te Mahabad Belediyesi binasında Kürdistan bayrağının dalgalanmasına ithafen 17 Aralık tarihini Kürdistan Bayrak Günü olarak ilan etti.²⁰

Renk	Anlam²¹²²	CMYK	RGB
<font color=white>Yeşil</font>	Kürdistanın Tabiatı ve Dağları	100-0-89-60	29 8C 00
<font color=white>Kızıl</font>	Kürdistan Savaşçılarının Kanı	0-100-100-0	FF 00 00
<font color=white>Zerrin</font>	Aydınlık ve Özgürlük	0-25-100-0	FF C0 00
<font color=black>Beyaz</font>	Sulh		FF FF FF

Galeri

Dosya:Flag of the Republic of Mahabad.svg|Mahabad Cumhuriyeti'nin bayrağı Dosya:Flag_of_Republic_of_Ararat.svg|Ağrı Kürt Cumhuriyeti'nin bayrağı Dosya:Kurdish flag (1932).png|Kürt milliyetçisi Hoybun Partisi'nin bayrağı (1927-1946) Dosya:Flag of kurdistan-1922 1924.svg|Kürdistan Krallığı'nın bayrağı (1922 - 1924) Dosya:Kurdish flag photo.jpg|Kürdistan Bölgesel Yönetimi Dohuk ili kırsal kesiminde bayrak. Dosya:Sulaymaniyah-Kirkuk_Road.jpeg|Kerkük'te dalgalanan Kürdistan bayrağı. Dosya:Kurdishflagslemani.jpg|Süleymaniye'de dalgalanan Kürdistan bayrağı Dosya:Kurdistan_Peshmerga_sniper.jpg|Kürdistan bayrağı önünde poz veren Peşmerge keskin nişancısı. Dosya:Turkish general election, 2015 - Peoples' Democratic Party (Turkey) Celebration - Istanbul.jpg|İstanbul'da 7 Haziran 2015 seçimi sonuçlarını kutlayan Türkiye Kürtleri Dosya:Kurdish_flags_at_the_pro-Kurdistan_referendum_and_pro-Kurdistan_independence_rally_at_Franso_Hariri_Stadium,_Erbil,_Kurdistan_Region_of_Iraq_11.jpg|küçükresim|sağ|220px|Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkenti Erbil'de bağımsızlık yanlısı miting. (2017)

Kaynakça

Orijinal kaynak: kürdistan bayrağı. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

↩
↩
↩
Dana Caban, Kurds a Nation Frozen in Time, AuthorHouse, 2009, ISBN 9781438999777, p. 190. ↩
↩
↩
↩
↩
Zinnar Silopi, Doza Kürdüstan, 1969, Beyrut, Stewr Basımevi, Sayfa:60 ↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩
↩